Spis treści

Jakość i dostęp do badań są najważniejsze

Wywiad z prof. dr. hab. n. med. Bogdanem Solnicą, krajowym konsultantem w dziedzinie diagnostyki laboratoryjnej, kierownikiem Katedry Biochemii Klinicznej Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum, prezesem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej.

Aktualne problemy diagnostyki laboratoryjnej w Polsce

Diagnostyka laboratoryjna, dzięki dynamicznemu rozwojowi, stanowi istotny element postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. Rozwój pociąga za sobą pewne problemy, które wymagają przemyślanych decyzji i właściwych rozwiązań. Przykładami są outsourcing usług laboratoryjnych czy zdalna autoryzacja wyników badań.

Wdrażanie nowych metod w krwiodawstwie

Współczesne krwiodawstwo i krwiolecznictwo opiera się na zasadzie podawania pacjentowi wyłącznie brakującego składnika krwi, o jak najwyższej jakości i bezpieczeństwie. Z tego względu wprowadza się coraz bardziej nowoczesne metody badania, pobierania i preparatyki krwi i jej składników, takich jak: nieinwazyjna metoda oznaczania stężenia hemoglobiny, inaktywacja czynników zakaźnych, metody automatycznego rozdzielania pobranej krwi pełnej, automatyzacja badań kontroli jakości składników krwi. Wprowadzanie nowych metod musi być poprzedzone szczegółowymi badaniami we współpracy jednostek nadzorujących służbę krwi, centrów krwiodawstwa z producentami urządzeń, co pozwala na wypracowanie optymalnych metod zwiększających bezpieczeństwo dawcy i biorcy i poprawę komfortu pracy personelu.

Zastosowanie cytometrii przepływowej w immunohematologii

Cytometria przepływowa może być stosowana w następujących badaniach immunohematologicznych: wykrywanie przecieku płodowo-matczynego, ocena ilościowa cząsteczek Ig wolnych i związanych z erytrocytami oraz miejsc antygenowych, ocena starzenia się erytrocytów, erytrofagocytozy przez monocyty, a także oporności osmotycznej.

Monitorowanie oporności na antybiotyki

Oporność na antybiotyki jest obecnie jednym z najważniejszych zagadnień programów ochrony zdrowia na świecie. Praca omawia zasady i cele monitorowania oporności na antybiotyki oraz krajowe i międzynarodowe programy monitorowania oporności, w tym Europejską Sieć Monitorowania Oporności na Antybiotyki (ang. European Antimicrobial Resistance Surveillance Network, EARS-Net), koordynowaną przez Europejskie Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorób (ECDC), i Globalny System Monitorowania Oporności na Antybiotyki (Global Antimicrobial Resistance Surveillance System, GLASS), koordynowany przez Światową Organizację Zdrowia (WHO).

Rola mikroRNA w farmakogenetyce – wybrane aspekty

MikroRNA (miRNA) to małe, niekodujące cząsteczki RNA mogące regulować ekspresję genów. Zmiany pojedynczych nukleotydów (SNPs) w genach miRNA mogą modulować interakcje pomiędzy miRNA a mRNA genów docelowych. Różnice międzyosobnicze odpowiedzi na chemioterapię mogą wynikać z modyfikacji ekspresji genów uczestniczących w reakcjach wchłaniania, dystrybucji, metabolizmu i wydalania leków.

Molekularny mechanizm działania potencjalnych leków – aktywność genotoksyczna

Aktualnie stosowane terapie lecznicze w wielu przypadkach nie są skuteczne. Z tego względu poszukuje się nowych związków aktywnych, czynnych biologicznie, które mogłyby w przyszłości zostać wprowadzone na rynek jako leki. Związki te często pozyskuje się z roślin lub syntetyzuje de novo. Zanim jednak nowy związek zostanie wprowadzony jako środek leczniczy, jego aktywność musi zostać szczegółowo przebadana. Molekularny mechanizm działania jest niezwykle istotny dla planowania terapii oraz zapobiegania ewentualnym skutkom ubocznym, jakie mogą pojawić się w trakcie leczenia. Bardzo ważnym aspektem jest określenie, czy badany związek jest genotoksyczny. Pośredni lub bezpośredni wpływ związków na materiał genetyczny powinien zostać dobrze poznany.

Postępowanie z odpadami biologicznymi

Z uwagi na brak wyraźnie wskazanych reguł dotyczących gospodarowania odpadami biologicznymi przyjmuje się zasadę, że należy z nimi postępować tak jak z odpadami medycznymi.

Nowoczesne laboratorium diagnostyczne

Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej Wojewódzkiego Szpitala Chirurgii Urazowej w Piekarach Śląskich, który odwiedziła redakcja „Laboratorium”, jest wieloprofilowym, nowoczesnym laboratorium diagnostycznym, wykonującym szeroki panel badań.

Laboratorium – co jest ważne przy projektowaniu?

Podczas projektowania laboratorium niezwykle istotna jest współpraca pomiędzy zespołem projektowym, inwestorem, a przede wszystkim – przyszłym użytkownikiem. W artykule omówiono najczęściej występujące problemy projektowe.

System zapewnienia jakości w medycznym laboratorium diagnostycznym

Wiarygodność wykonywanych w medycznych laboratoriach diagnostycznych wyników badań laboratoryjnych decyduje o ich użyteczności diagnostyczno-klinicznej. Systemy zarządzania jakością służą do monitorowania, jak i do oszacowania błędów popełnionych w laboratorium.

Blaski i cienie outsourcingu medycznych laboratoriów diagnostycznych – okiem praktyka

Outsourcing w zakresie czynności diagnostycznych jest dopuszczalną formą prawną korzystania z usług laboratorium zewnętrznego przez jednostki ochrony zdrowia. Optymalnym rozwiązaniem jest jednak posiadanie MLD w strukturach szpitala ze względu na możliwość sprofilowania działania laboratorium dla jego potrzeb, z zapewnieniem wykonywania około 90% badań na miejscu przez personel identyfikujący się ze szpitalem i jego pacjentami.

Ustawowe zmiany w publicznej służbie krwi – krwiodawstwo

Krwiodawstwo w Polsce jest uregulowane ustawowo. Należy ono do zadań publicznej służby krwi. Ustawa o publicznej służbie krwi została istotnie zmieniona w 2016 r. Nowelizacja wdraża prawo Unii Europejskiej. Celem artykułu jest przedstawienie ustawowych zasad krwiodawstwa w Polsce, w tym ostatnich zmian prawa.

Pierwsze ostrzeżenie?